تغذیه و سلامتی

همه چیز درباره محصولات ارگانیک

همه چیز درباره محصولات ارگانیک

تعریف محصولات ارگانیک

به محصولاتی که در همه مراحل رشد خود با سیستم طبیعی هماهنگ بوده و درون مکانی که از چندین سال قبل فقط با مواد طبیعی نظیر گیاهی تقویت شده و هیچ نوع سم دفع آفات گیاهی مثل قارچ کش‌ها، علف هرز کش ها و سایر مواد شیمیایی در آن ها استفاده نشده محصولات ارگانیک گفته می شود.

البته به دلیل این که اطلاع رسانی درست در این زمینه صورت نگرفته این محصولات با وجود مزایای بیشتر هنوز جای خود را در سبد خانوار پیدا نکرده اند. فرزاد نجفی استاد دانشگاه و کارشناس حوزه کشاورزی اکولوژیک در مورد این محصولات گفته در سیستم های ارگانیک از موجوداتی که تحت دستکاری ژنتیکی قرار گرفته اند استفاده نمی شود، وی خاطر نشان کرد که کشاورزی ارگانیک یک سیستم بسیار استاندارد از مزرعه تا مرحله تولید می باشد. نجفی در زمینه اسانس های خوراکی در تولیدات غذایی نیز بیان داشت که اسانس ها به دو دسته اسانس طبیعی و سنتز تقسیم می گردند. از نظر ایشان به طور معمول اسانس های طبیعی گرانتر از اسانس های سنتزی هستند ولی با با وجود گران‌تر بودن اسانس های طبیعی تاکید کرد که استفاده از آنها بهتر و مفید تر است. همچنین نجفی اظهار داشت که دولت چهار بار در سال بر تولید محصولات ارگانیک نظارت نامحسوس دارد هرچند با مقدار کم کارکنان، این کار بسیار دشوار است.

هر کشور دارای استاندارد و دستورالعمل مخصوص به خود است بنابراین زمانی به یک محصول تولید شده در یک کشور برچسب ارگانیک نسبت داده می شود که تولید و مدیریت آن توسط روش های ارگانیک تعیین شده به وسیله نهاد های گواهی دهنده آن کشور تایید گردد.

محصولات کشاورزی و دامی ارگانیک

محصولات کشاورزی نظیر میوه، سبزیجات، برنج و غیره در صورتی جزء محصولات ارگانیک محسوب می‌شوند که برای برداشت آنها در زمین حداقل از سه سال قبل از هیچ نوع کود یا آفت کش یا مواد شیمیایی استفاده نشده باشد.

همچنین محصولات لبنی و محصولات دامی در صورتی جزو محصولات طبیعی و ارگانیک به حساب می‌آیند که حیواناتی که محصولات مورد نظر از آنها به دست می آیند زندگی طبیعی خود را داشته و بتوانند آزادانه حرکت کنند و جای زندگی آنها کوچک نباشد و از هیچ نوع آنتی بیوتیک و یا هورمونی نباید برای آنها استفاده گردد. همچنین علوفه مورد استفاده آنها باید کاملا ارگانیک و طبیعی باشد.

لوگو ارگانیک

لوگو محصولات ارگانیک

قیمت محصولات ارگانیک

طبق نظر نجفی فعال حوزه کشاورزی اکولوژیک تولید محصولات ارگانیک بسیار هزینه بر می باشد و دولت باید به تولید کنندگان این نوع محصول یارانه بدهد. همچنین حمید دولت آباد، کارشناس صنایع غذایی اداره استاندارد تصریح نمود تولید محصولات ارگانیک از نظر صنعتی دارای هزینه بالایی است ولی این مطلب نباید بهانه‌ای برای عدم استفاده کردن این محصولات باشد. به طور معمول به این علت که از کود، آفت کش و آنتی بیوتیک نباید در تولید آنها استفاده کرد تولید آنها نیاز به انرژی و وقت و هزینه بیشتری دارد.

مواد غذایی سالم

درجه بندی محصولات ارگانیک

محصولات از نظر اینکه تا چه حد از ترکیبات طبیعی تشکیل شده اند به سه دسته تقسیم می گردد:

  1. محصولات صد در صد ارگانیک: محصولاتی که کاملا از ترکیبات طبیعی تشکیل شده باشند.
  2. محصولات ارگانیک: محصولاتی که تا حدود ۹۵ درصد از ترکیبات طبیعی تشکیل شده باشند.
  3. محصولات غیر ارگانیک: به مواد غذایی که میزان مواد طبیعی درون آنها از ۷۰ درصد کمتر باشد غیر ارگانیک گفته می‌شود.

البته این تقسیم بندی در ایران کمی متفاوت است به این دلیل که محصولات ارگانیک با توجه به اینکه تا چه اندازه از مواد طبیعی تشکیل شده‌اند به دو دسته ارگانیک و در حال گذار تقسیم می شوند.

خرید صیفی جات

محصولات کشاورزی ارگانیک

تفاوت محصولات ارگانیک با محصولات طبیعی و محلی

این محصولات تفاوت‌های زیادی با هم دارند که به چند مورد از آنها اشاره می کنیم:

1-ضمانت و نظارت : نظارت و تضمین بر محصولات ارگانیک به وسیله نهادهای مختلف مربوط به آن ها صورت می گیرد در حالی که بر محصولات طبیعی و محلی که نظارتی وجود ندارد.

2- ماندگاری محصول : به طور معمول غذاهای صنعتی به دلیل وجود مواد نگهدارنده ماندگاری بیشتری دارند، در صورتیکه محصولات ارگانیک، محلی و طبیعی چون حاوی هیچ نوع مواد افزودنی نیستند، ماندگاری کمتری دارند. البته این موضوع همیشه صد در صد و قطعی نیست برای مثال روغن حیوانی محلی علیرغم نداشتن هیچ گونه مواد نگهدارنده، سال ها ماندگار بوده و خراب نمی شود.

3- قیمت : محصولات ارگانیک چون حاوی هیچ نوع ماده آفت کش و کود و آنتی بیوتیک نیستند، تولید آن ها نیاز به وقت و هزینه بیشتری داشته و در نتیجه گران تر خواهند بود.

4- برچسب محصولات : در محصولات ارگانیک فقط زمانی مجاز به استفاده از برچسب ارگانیک هستیم که در تمامی مراحل تولید از قوانین پیروی کرده باشیم ، ولی در محصولات محلی و طبیعی اینطور نیست. اگرچه این کار اخلاقی نیست ولی اگر از برچسب طبیعی یا محلی روی محصولاتی که در حقیقت طبیعی نیستند استفاده گردد پیگرد قانونی نخواهد داشت. البته هر سه محصول از نظر مواد مغذی و ماندگاری و مفید بودن در یک سطح هستند.

محصولات ارگانیک

محصول ارگانیک

فواید و مزایای محصولات ارگانیک

1- کمتر شدن احتمال بروز بیماری ها

استفاده از این محصولات طبیعی در بین این همه عوامل بیماری زا نظیر آلودگی هوا و … سبب می شود حداقل از آنچه می خوریم مطمئن باشیم که سبب بروز بیماری نمی گردد. بارزترین علت تفاوت محصولات ارگانیک با محصولات دیگر عدم استفاده از مواد شیمیایی مختلف در پرورش و تولید آن ها می باشد، مواد شیمیایی در طولانی مدت سبب بروز انواع بیماری ها می شوند.

2- سلامت فردی

برای مثال میوه های خوش رنگ و لعاب موجود در بازار که برخلاف ظاهر زیبا و وسوسه برانگیزشان بی مزه می باشند، نتیجه تولید صنعتی هستند و در روند تولید حجم زیادی از ارزش غذایی آن ها از دست می رود. اما محصولات ارگانیک چون در شرایط طبیعی درست شده اند دارای ویژگی هایی هستند از جمله : الف : تازه بودن و مزه طبیعی و دلنشین دارند. ب : چون از مواد شیمیایی در تولید آن ها استفاده نشده پس ویتامین ها ومواد معدنی شان از بین نرفته و بنابراین ارزش غذایی بالاتری دارند. پ : محصولات ارگانیک دارای مقادیر بالاتری از اسید چرب CLA هستند که برای سلامتی عروق قلب مفید می باشد، علت این امر پرورش دام ها درون محیط طبیعی و با گیاهان ارگانیک می باشد. ت : آنتی اکسیدان موجود در این محصولات اثربخش تر بوده و جذب بیشتری دارند، آنتی اکسیدان سبب کاهش احتمال بروز بیماری هایی مانند ضعف بینایی، سرطان و مشکلات قلبی عروقی می گردند. ج : از ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن با حذف کردن هورمون ها و انواع آنتی بیوتیک ها جلوگیری می کند.

3- سلامت جامعه

سلامتی دست اندرکاران تولید در روش تولید ارگانیک، به این دلیل که انواع آفت کش و مواد شیمیایی که تماس دراز مدت با آن ها اثر منفی بر سلامتی این افراد داشته و حتی امکان ابتلا به انواع سرطان را در آن ها افزایش می دهد در این روش حذف می گردد. هم چنین چون در این روش از دستکاری ژنتیک جلوگیری می گردد سلامت فردی جامعه و سلامت زمین تامین شده و به بقای نسل های آینده نیز کمک می شود.

4- ماندگاری محصول

غذاهای صنعتی حاوی مواد افزودنی و نگهدارنده هستند و نسبت به محصولات ارگانیک، محلی و طبیعی ماندگاری بیشتری دارند. البته در این مورد استثنا هم وجود دارد مثلاً روغن حیوانی محلی با اینکه هیچ نوع ماده افزودنی ندارد، ماندگاری بالایی دارد.

5- کمک اقتصادی و محلی

از آنجایی که این محصولات به صورت محلی تولید و توزیع می شوند لذا خرید و مصرف این محصولات سبب حمایت از تولید کنندگان محلی شده که آثار مثبت اقتصادی و اجتماعی را بدنبال خواهد داشت.

میوه های سالم

محصولات طبیعی و ارگانیک

معایب و مضرات محصولات ارگانیک

1- از آنجایی که در تولید این محصولات از آنتی بیوتیک و آفت کش استفاده نمی شود مقداری باکتری مقاوم به آنتی بیوتیک نظیر سالمونلا ، لیستریا ، E.Coli ممکن است در این محصولات رشد کند که می تواند سبب ایجاد بیماری در انسان گردد.

2- گران بودن قیمت این محصولات نیز از معایب آن ها محسوب می شود. چون برای پرورش این محصولات به زمان و دقت بیشتری نیاز است به جای مواد شیمیایی و کود باید از مواد مغذی برای پرورش آن ها استفاده شود که این مورد هم هزینه بر است.

3- برای اینکه از ارگانیک بودن محصول مطمئن باشیم باید از فروشگاه های معتبر آن ها را خریداری کنیم پس سخت پیدا شدن هم یک عیب آن محسوب می شود.

4- این محصولات معمولا زود خراب می شوند به این علت که از مواد نگهدارنده در طول کاشت، پرورش و تولید آن ها استفاده نمی گردد. حداکثر زمان استفاده و نگهداری این محصولات یک هفته می باشد.

5- دشوار بودن پرورش این محصولات به این علت که برای مثال در حالت عادی کشاورز برای از بین بردن علف های هرز از علف کش و مواد شیمیایی استفاده می کند. اما در کشاورزی ارگانیک نمی تواند این کار را انجام دهد ، و نیز از طرفی برای تامین کردن مواد مورد نیاز گیاهان ارگانیک باید از مواد معدنی و مغذی متفاوتی به جای مواد شیمیایی استفاده کرد که در خیلی موارد دسترسی به این محصولات سخت می شود.

تاریخچه غذاهای ارگانیک

اولین بار اقتصاددان آلمانی اشتاینر عنوان اقتصاد کشاورزی غذاهای ارگانیک را در سال 1924 مطرح کرد. هم چنین کشورهای اروپایی قوانین مرتبط با غذا و کشاورزی ارگانیک را در سال 1980 میلادی وضع نمودند. در سال 1990 عنوان استانداردها برای محصولات پاک وضع گردید.

محصولات کشاورزی طبیعی

محصول طبیعی و ارگانیک

گواهی ارگانیک محصولات

صدور گواهی مراحل مختلفی را شامل می شود. از جمله تسلیم سالیانه طرح روش کشت، بازدید نمودن از مزرعه و نیز تسهیلات فرآوری. بازرسان باید عملیات کشاورزی ارگانیک که شامل مدیریت طولانی مدت زمین کشاورزی و جدا کردن مزارع ارگانیک از بقیه مزارع می شود را تایید کنند. بازرسی شامل مراحلی از جمله بررسی کردن روش های کنترل آفت ها ، حمل و ذخیره سازی عناصر ، نگهداری اسناد و نیز حسابرسی می باشد. دریافت گواهی ارگانیک نیازمند عدم کاربرد مواد مصنوعی شیمیایی و مواد غذایی یا عناصر حاصل از مهندسی ژنتیک می باشد.

نتیجه گیری

محصولات ارگانیک محصولاتی عاری از هر نوع مواد شیمیایی و افزودنی نظیر کودها ، آفت‌کش‌ها سموم تشعشعات یونیزان و بقیه عوامل مضر برای سلامتی انسان بوده و به صورت کاملا طبیعی به عمل می آیند. محصولات غیر ارگانیک به دلیل وجود افزودنی ها سبب ایجاد آلرژی در افراد می شوند اما محصولات ارگانیک و طبیعی به دلیل عاری بودن از این مواد ایده آل برای کودکان و زنان باردار می باشند هر روز مصرف کنندگان تمایل بیشتری برای استفاده از مواد غذایی به دست آمده از کشاورزی ارگانیک پیدا می کنند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *